Tumil se’n tu’n taq’unayit k’loj b’ib’etz

{{Título}}
[[Archivo:Guía para usar esta antologíamam-1.png|250px|right]]
Toj k’loj u’jb’il lu kkanetil junjun u’jb’il tz’ib’enqe kyu’n ajxnaq’tzal. Ate’ tqanil ex b’ib’etz. Aqe’ tnejil ntzaj kyq’o’n tqanil tib’aj ila’ b’iyol nche b’aj kyoj tn’am ate’ okni te qtanmi Paxil. Aqe’ b’ib’etz i saj chmet a noq nchi yolajtz toj junjun tnam. Ma kub’ tz’ib’itjo k’loj b’ib’etz lu tu’n tokin kyu’n k’wal te tnejil k’loj xnaq’tz ex te tnejil, tkab’ ex toxin kol, b’a’nla t-xi tu’jina toj sch’ib’in mojqa aqex k’wal chi jawil u’jinte. Aku tz’okin tu’n kyu’jin k’wal toj junjunalin mojqa toj k’lojin tu’n tojqelin chi u’jen k’wal ex tu’n tel kyniky’ ti’ njaw kyu’jin.

[[Archivo:Guía para usar esta antologíamam-2.png|250px|left]]

Ex aqe’ b’ib’etz lu, ma chi okx q’umet toj se’ch’ tu’n kyb’in k’wal ti’j ex tu’n tokin tu’n ajxnaq’tzal te o’nb’il xnaq’tzb’il. Aku chi okin b’ib’etz lu toj jaxnaq’tzb’il, toj jaxjal ex toj kojb’il tu’n tonin kyi’j k’wal tu’n tb’an kyu’jin toj tumil.

<div style="clear: both"></div>
<div style="background-color:write; border-radius:10px; padding:8px; width:75%; margin:1em auto 1em auto; border-style: solid; border-color: #1d3d20">
[[Archivo:Guía para usar esta antologíamam-3.png|150px|right]]
'''Na’mtaq txi qe xnaq’tz '''
*Sk’onksa jun u’jb’itz te onb’il xnaq’tz ximan tu’na; ikytzu’n jlu, tch’iy ojqelin chi u’jin k’wal, aq’unab’il tu’n tel tniky’ k’wal ti nkub’ tu’jin, tu’n tel tniky’ te nuk’b’inte u’jb’itz.
*U’jinksa u’jb’itz xjaw tsq’o’na ex q’inktza junjun xjelb’il tu’n tokin toj xnaq’tz ex yek’inka alkye amb’il kokil ka’yit qa n-el tniky’ k’wal ti’j nkub’ tu’jin, joyb’il qe yol mi’ n-el tniky’ te, ex txqantl, noq ti’ xnaq’tz tajb’ila.
</div>

<div style="background-color:write; border-radius:10px; padding:8px; width:75%; margin:1em auto 1em auto; border-style: solid; border-color: #d35f27">
'''Aj tqe xnaq’tz '''

'''Na’mtaq txi qe u’jb’il '''
*Q’umanxa kye xnaq’tzanjtz ti’ xnaq’tz kb’antel kyu’n toj q’ij.
*Qa tnejil maj kajb’il k’loj u’jb’itz tu’n, kyka’yinkuya jotx u’j. Qaninxa xjelb’il kye xnaq’tzanjtz ti’j tb’i junjun b’ib’etz ex qe twutzb’iyil.
*Qa oja tz’okinxa tu’n, noq u’jinksa tb’i b’ib’etz ex yek’inxa twutb’iyil. Ja’ku txi tqanin kye k’wal ti’tzala qi’jal kyolila u’jb’itz.
</div>

<div style="background-color:write; border-radius:10px; padding:8px; width:75%; margin:1em auto 1em auto; border-style: solid; border-color: #e60c80">
'''Aj tqe u’jb’il'''
* Sch’ina u’j kywutz k’wal ex q’umanxa tu’n kyu’jan junjunku. We’kuya aj tb’aj u’jin kab’e mo oxe tnej u’j, qaninxa junjun xjel tu’ntzan tel tniky’ k’wal ti’ja nkub’ tu’jin. Qaninxa kye k’wal qa n-el kyniky’ ex ti’ se’la kyniky’ ti’j u’j xb’aj ku’jen. Ja’ku tzaj kytzaqwen k’wal junjunku moqa toj mujen, tu’ntzun kyyolin tib’a tyol u’j.
</div>

<div style="background-color:write; border-radius:10px; padding:8px; width:75%; margin:1em auto 1em auto; border-style: solid; border-color: #ce2729">
'''Aj tpon b’aj u’jb’il'''
* Q’umanxa kyaq’un xnaq’tzanjtz ti’j xnaq’tz b’isintaq tu’na. Ikytzun jlu, qa ataq tajb’ila tu’n tkanet alqib’aj nyolina b’ib’etz, q’umanxa tu’n tkub’ kyb’inchan twutzb’iyil ex tu’n tkub’ kyq’uman tze’n xjyeta tqanil kyu’n.
*Xjelinxa kye xnaq’tzanjtz qa ma b’ant xnaq’tz b’isintaq tu’na.
* Tu’n tpon b’aj twi’ xnaq’tz, chiky’b’inkuya ti’ xnaq’tz xb’ant toj amb’il ex ti’ ja’ku tz’okina toj juntl xnaq’tz.
</div>

<center>'''Kye mamb’aj'''</center>

[[Archivo:Guía para usar esta antologíamam-4.png|250px|right]]
Aqe mamb’aj ja’ku chi onin tu’n tb’an kyu’jen k’wal, tu’ntzun, il ti’j tu’n txi kyq’o’n amb’il tu’n kyu’jen tuk’a kyk’wal. Ja’lu, jyet junjun tumil tu’na tze’n tu’n tajb’ena k’loj ujb’itz lu. Noq alkye amb’il ja’ku u’jina tuk’a tk’wala; tb’anil amb’il tu’n tu’jina tzenku na’mtaq t-xi’ya ktal.

#Sq’o’nksa jun tqanil mo b’ib’etz toj u’jb’itz lu ex u’junkuya tuk’a tk’wala mo tmyala.
#U’junkuya b’ib’etz; qa mib’an u’jina q’umanxa te juntla tuk’ila toj ja, tu’n tkub’ tu’jen.
#Qekuya naqayen tk’atz tk’wala mo tala ex b’anxix k’a’yina ti’j aj tu’jina.
#Toj tzalajb’il kyka’yinkuxa tilb’ilal b’ib’etz. Ja’ku txi tqanina junjun xjel te k’wal ti’j b’ib’etz ex tilb’ilal. Ikytzun jlu, ja’tzulu xb’aju b’ib’etz.
#U’jinkuya tb’i b’ib’etz ex qaninxa ti’tzala qi’jal kyolila, tiqu’nil iky tb’i’.
#Matxi pon amb’il tu’n qu’jin. U’jina tij u’jb’itz. Kuj sch’inxa, cheb’a… ẍtilen u’jina. Tx’ixpinxa tumil u’jina tze’n ntqanin u’j. Ikytzun jlu: qa b’is, cheb’a u’jina, qa in oq’ jun xjal, b’inchima tq’ojq’ojil jun xjal in oq’.
#Aj tu’jina, ja’ku txi tq’ona amb’il tu’n txjelina te k’wal ti’j b’ib’etz ntu’jina, ikytzun jlu: Titzan qunil xbaje ikyyo.
#Aj tb’aj u’jina chi yolina tuk’a tk’wala mo tmyala ti’ja xb’aj tu’jina, ti’ tb’anil ex ti’ mya b’an sela.

'''Aj ttujin tk’wala mo tala ok k’wel tn’a’n tuk’il tk’u’jb’il ajo amb’il xi tq’ona tu’n tu’jin tuk’al. '''